Enkele broden en wat vissen
Uit die streek teruggekeerd trok Jezus eens langs het meer van Galilea. Hij ging de berg op en zette zich daar neer. Talrijke mensen stroomden naar Hem toe, die lammen, gebrekkigen, blinden, stommen en vele anderen met zich meevoerden om ze aan zijn voeten neer te leggen. Hij genas hen, tot verbazing van het volk dat zag hoe stommen spraken en gebrekkigen gezond werden, lammen liepen en blinden konden zien. En zij verheerlijkten de God van Israël. Jezus riep zijn leerlingen bij zich en sprak: “Ik heb medelijden met al deze mensen, omdat ze al drie dagen lang bij Mij blijven, zodat ze nu zonder voedsel zijn; maar Ik wil hen niet laten gaan zonder dat zij eerst gegeten hebben, omdat Ik vrees dat zij anders onderweg zullen bezwijken.” De leerlingen merkten echter op: “Waar halen wij op een zo eenzame plaats genoeg brood vandaan om al dat volk te verzadigen?” Jezus vroeg hun: “Hoeveel broden hebt ge dan?” “Zeven”, antwoordden zij, “en wat visjes.” Nadat Hij het volk gelast had op de grond te gaan zitten nam Hij de zeven broden en de vissen die Hij na het spreken van het dankgebed brak en ze aan de leerlingen gaf, die ze weer aan het volk gaven. Allen aten tot ze verzadigd waren en aan overgebleven brokken haalde men nog zeven volle manden op. Het waren vierduizend mannen die hadden gegeten, vrouwen en kinderen niet meegerekend. En nadat Hij het volk naar huis had gezonden, ging Hij scheep om over te steken naar de streek van Mágadan.
Matteus 15,29-39
Het verhaal vertelt ons hoe een oorspronkelijk tekort niet alleen wordt opgelost, maar verandert in overvloed: er is zelfs over… Niet alleen genoeg voor iedereen, maar meer dan genoeg voor iedereen.
Hoe komt het dat we van deze verhalen blijven smullen?
Is het omdat we zo naïef zijn te geloven dat er grote leiders bestaan die als bij toverslag het onmogelijke verwezenlijken: eten voor de menigte, voedsel, genoeg voor iedereen?
Nee toch. Er is honger, niet alleen naar voedsel maar naar heel veel andere zaken…
En er zijn leiders die beloven dat het met hen helemaal anders wordt, allemaal goed komt, als je voor hen stemt, als je hen maar alle macht en middelen in handen geeft.
En ze hebben nog succes ook: ze worden achterna gelopen door grote menigten die met allerlei vlaggen zwaaien om hen aan te moedigen en toe te juichen. Dat gebeurt zowel in ‘ons’ superieur Europa als in die ‘andere staten’ waarop we een beetje hooghartig of verbijsterd neerkijken.
Hoop en cynisme
Maar het tekort bij mensen blijft, neemt in eigen land zelfs toe, de ontgoocheling en het diepe wantrouwen in leidinggevenden evenzeer. En de hoop op verandering wordt al snel cynisme: mensen zijn nu eenmaal zo….
En laat dat nu precies de reden zijn waarom we deze verhalen blijven lezen. Omdat ze ons verlangen voeden naar gedeeld leven, naar voedsel waarvan we kunnen samenleven.
Voor iedereen genoeg om te leven
Omdat ze ons vertellen dat dit geen belachelijk verlangen is, niet iets van kleine kinderen die niet beter weten en nog een paar goedgelovigen. Nee, omdat ze een authentieke hunker naar onze bestemming verwoorden. En dat is het verlangen met velen te kunnen samenleven op een manier waarin er voor iedereen genoeg is om te leven.
De verhalen tonen ons een weg van schaarste en tekort naar overvloed. Overvloed die niet vernietigd wordt zoals met voedseloverschotten gebeurt, of die gedumpt wordt in andere landen waar hij de markt van voedselvoorziening vernietigt.
De overschotten worden zorgzaam verzameld
Deze verhalen zijn geen vrome vertelselkens voor het slapengaan. Het zijn verdomd tegendraadse verhalen.
Ze vragen heel veel ongeloof. Ze zeggen ons: Geloof het niet dat er geen alternatief is voor een maatschappelijke ordening waarin rijken rijker worden en armen armer.
Geloof het niet dat je egoïsme voeden je geluk brengt, geloof het niet, hou koppig vast aan dat diepe verlangen in je naar welzijn voor iedereen en niet voor een club bevoorrechten.
Geloof het niet dat je te klein en te onbetekenend bent om ook maar iets te veranderen, dat je het weinige dat je hebt best goed vasthoudt en dat je niets over hebt om te delen… Geloof het niet.
Geraakt en gedragen
Laat je raken door de liefde die dat diepe verlangen naar goed leven voor iedereen in jou heeft neergelegd.
Laat je dragen door die liefde, zij zal je vindingrijk maken om te ontdekken hoe en hoeveel jij kan delen. Verloochen en verraad dat diepe verlangen niet.
