Muziek van overgave
Gospelmuziek, de vooral zwarte religieuze muziek, houdt van praise, van lofzang, van uitbundig danken. Het is muziek van overgave, die het besef uitzingt van opstanding, van dood naar leven…
Amazing Grace
Eén van de bekendste gospels is Amazing Grace. Wat een indrukwekkend begin heeft dat lied. Indrukwekkend in zijn tegenstellingen, in zijn korte krachtige jubel: Amazing grace, how sweet the sound / that saved a wretch like me./ I once was lost, but now I’m found / Was blind, but now I see.
Wondere genade, hoe zoet toch uw klank / die zo’n ongelukkige als ik wilde redden. / Verloren was ik, en nu ben ik gevonden. / Blind was ik, maar nu zie ik.
Gek van ontroering
Ooit zag ik de jonge Aretha Franklin het lied inzetten, met een intensiteit die me rillingen bezorgde. En ik niet alleen. Het is een beroemd geworden optreden, in 1972 in een baptistenkerk in Los Angeles. Er bestaat een youtube-filmpje van, en daar zie je hoe de eerste klanken van haar zang het koor achter haar en de luisteraars in de kerk gek maken van ontroering. Met haar wonderlijke stem rekt ze het woord a-ma-zing steeds meer op, alsof er niet genoeg lof kan gaan naar de goddelijke genade. Ze vergeet de melodie niet, maar het lijkt wel of ze er een nieuwe bijmaakt, ter plekke uitgevonden polyfonie, die een geweldige spanning creëert.
De klank van genade
Toen ik haar bezig hoorde, dacht ik: zou het kunnen dat genade een eigen klank heeft, zoals het lied zegt? Dat genade in zich muziek draagt?
Genade is een oud woord, en wordt in het lied gebruikt als synoniem voor redding. Maar als het woord ook geschenk mag betekenen, levengevend geschenk, dan is alles genade: de adem die mij in leven houdt, mijn lichaam, de dag die er trouw is, woorden die ik krijg en mag gebruiken, mensen waarmee ik samenwerk, verhalen die ik hoor en mag onthouden, het licht in de ogen van kinderen, de zachtheid in de huid van oude mensen…
Een pleidooi voor onze oren
Zou het kunnen dat genade klinkt? Dat genade een stem heeft, a sweet sound, a sweet voice? Misschien moet ik hier een klein pleidooi houden voor onze oren. De bijbelse God is onzichtbaar, van onze ogen zal het niet komen. Maar doorheen heel de bijbel klinkt wel een stem, die uitnodigt, die oproept, die vermaant, die woedend kan zijn maar ook verbazingwekkend mild.
Luisteren tot we veranderd zijn
Er is veel dat spreekt tot ons. Dat wil spreken tot ons, als we maar willen luisteren. Levinas zegt dat het gelaat van een mens ten diepste tot ons kan spreken, zozeer zelfs dat mensen hun levens willen veranderen. We beginnen te beseffen dat dieren en bomen, dat landschappen en water ons iets willen zeggen. De bijbel, met zijn onvermoeibare aandacht voor de kleine uitgesloten mens, zegt dat we ook daar moeten luisteren tot we helemaal veranderd zijn. Bekeerd, is het oude woord.
Gevonden worden
Wat is er het eerst: bekering, of genade? Misschien is dat niet zo belangrijk. Maar allebei zullen ze klinken, heftig én sweet tegelijk. Want gevonden worden gebeurt niet zomaar: iemand heeft je gezocht, iemand heeft je gemist en gezocht. Wat een inzicht, als je dat plots beseft. Was je voordien blind voor liefde, dan weet je nu uit ervaring wat liefde is… En dan kan het niet anders of in het hoofd van de gevondene gaat een klank van dankbaarheid op, een zingen dat niet anders kan dan loven en danken…
Bekijk ook
De trailer met de aanhef van Amazing Grace > KLIK HIER
De volledige film met Amazing Grace op de 40ste minuut > KLIK HIER
Bekijk je liever de BIJLICHTEN-video? > KLIK HIER
Wat sprak je aan? Deel het met de online community… Schrijf hieronder je commentaar >
Voeg commentaar toe