Hoe komt het dat veel mensen die we als de grondleggers van het christendom beschouwen veroordeeld werden en ter dood zijn gebracht? Denk aan Jezus zelf, Stefanus, Jakobus, Jakobus de apostel en Jakobus de broer van Jezus, Petrus en ook Paulus. Paulus werd enkele keren veroordeeld, hij kreeg stokslagen en bracht twee langere periodes in een gevangenis door.
Geen onderscheid tussen religie en politiek
Een simpel antwoord op die vraag zou kunnen zijn: in die tijd bestond er geen onderscheid tussen religie en politiek. Beide levenssferen behoorden eigenlijk toen tot eenzelfde publieke domein. Dat antwoord wel is juist, maar te algemeen. Want precieze bronnen ontbreken en wat we hebben is eigenlijk ook eenzijdig. Volgens het Nieuwe Testament kregen Jezus en Paulus een heus proces. Maar die vermelden alleen de joodse beschuldigingen, geen Romeinse juridische gronden voor hun terechtstelling. De juiste toedracht zullen we wel nooit helemaal kennen. Zonder twijfel beschouwde de gevestigde orde deze mensen als gevaarlijke rebellen.
Moet religie betekenis hebben in het publieke leven?
Vandaag is de vraag: heeft of moet religie betekenis hebben in het publieke leven? Zet christelijk geloven ons aan om een rol te spelen in het sociale, politieke en economische weefsel van onze eigen wereld? Het bijbelse antwoord is ondubbelzinnig: ja.
Een universeel visioen
Die verzameling joodse en christelijke geschriften is inderdaad de neerslag van een eeuwenoud religieus-politiek project. Het vertelt en denkt na over waarden en normen voor een rechtvaardige en vredevolle samenleving. En dit project wil een geloofsvisioen waar maken. Zijn realisatie ligt in een toekomst die nu kan beginnen. De Jezusbeweging brak dit visioen radicaal open en tilde het uit zijn nationalistisch en joods-etnisch kader. Het werd universeel. Paulus is daarvan de bekendste vertegenwoordiger.
De christenen namen de joodse ethiek over. Maar ze bevrijdden zich van een ingekapselde identiteit. Want alle mensen zijn Gods kinderen. En Gods Geest is in alle mensen werkzaam. In de kosmopolitische, krioelende steden van hun tijd brachten christenen op een nooit eerder gezien manier mensen bijeen. Los van sekse, afstamming, sociale klasse en nationaliteit.
Een nieuw perspectief op samenleven
Ze toonden in praktijk een nieuw perspectief op samenleven. Lichaam en geest waren betrokken. Bij de dankmaaltijd, ter herdenking aan Jezus’ laatste maaltijd met zijn leerlingen, werd het meegebrachte voedsel gedeeld. Voedsel en kledij waren toen vaak het enige bezit. Voedsel delen is liefdevol je eigen leven delen en is doen wat Jezus deed. Die solidariteit ging ook naar slaven, weduwen en wezen. Naast de zorg voor elkaars materieel welzijn beklemtoont Paulus ook ieders spirituele bijdrage. Want in ieder leeft Gods Geest. Ze zijn samen het Lichaam van Christus.
Theocratie en globalisereing
Op dat materieel en spiritueel fundament groeide in de tweede en derde eeuw een gemeenschap met maatschappelijk aanzien. Het jonge christendom werd een succesverhaal. Jammer genoeg liet het zich, allicht ook met de beste bedoelingen, in de vierde eeuw voor de kar van de Romeinse keizers spannen. Theocratie en dwingende globalisering waren het gevolg.
Het begint altijd opnieuw
Nu die machtskerk is ingestort, komen onder de ruïnes de bijbelse fundamenten opnieuw te voorschijn. En die helpen ons nieuwe perspectieven te vinden om rechtvaardig, solidair en vredevol samen te leven.
Ik geloof: de toekomst van het bijbelse politieke project begint altijd opnieuw. Ook nu.
Bekijk je liever de video? > KLIK HIER
Wat sprak je aan? Deel het met de online community… Schrijf hieronder je commentaar >
Voeg commentaar toe