Werken en uitrusten (tekstversie)

We leven in een burn-outsamenleving. Heeft dit maatschappelijke oorzaken? Hebben we een overdreven prestatiedruk verinnerlijkt? Waarom vinden wij zo moeilijk een balans tussen werken en uitrusten? Het bijbelboek Exodus reflecteert hierover en reikt ons een inspirerend perspectief aan. Het verhaal biedt een frisse, nieuwe kijk op zinvolle arbeid en op het wonderlijke evenwicht tussen samen werken en samen ophouden en uitrusten. En hoe zelfs in die balans iets als Gods zegen kan ervaren worden.
Wij leven in een burn-out-samenleving

Hoe komt het toch dat mensen moe zijn en overwerkt? Is het de meedogenloze concurrentie die zoveel stress veroorzaakt? Zijn het de werkgevers die de lat hoog leggen? Zeker wel, maar soms hebben mensen die prestatiedrang ook zodanig verinnerlijkt, dat zij zichzelf uitputten. Men denkt wel vrij te zijn, maar in feite onderwerpt men zich opnieuw aan dwangmatige prestaties. De balans tussen werk en rust is zoek.

Samen de tent van de samenkomst bouwen

Het was voor mij verrassend te ontdekken hoe het oude bijbelboek Exodus een nieuw licht werpt op deze vragen. De bijbel spreekt hierover niet op een theoretische manier, maar via de beeldende taal van verhalen. Eén van die verhalen speelt zich af in de woestijn. Het volk heeft de vermoeiende arbeid in het land van benauwdheid – in bijbelse taal slavendienst genoemd- ontvlucht. En dan vraagt God hen om samen de tent van de samenkomst te bouwen. “Ik zal jullie God zijn, die jullie uit de slavendienst heeft geleid. Ik zal wonen in jullie midden.“

Dit is werk dat doenbaar is

Dit collectief bouwprojectje kan maar beginnen als ieder zijn of haar bijdrage levert: gewone mannen en vrouwen zijn het, die het beste van zichzelf geven en van harte samenwerken. Dit is werk dat doenbaar is. Geen opzichters die meedogenloos vernederen maar organisatoren die het ‘in hun hart hebben om leiding te geven’. Samen gedeelde verantwoordelijkheid. Het resultaat is creatief en zeer mooi: prachtige design, warme kleuren, evenwichtige vormen en afmetingen. In de uitgebreide passages over de materiaalbeheersing, de afmetingen van de tent, de toewijding aan datgene wat rond die tent moet gedaan worden, krijgen we een schets van arbeid als dienst aan elkaar en als dienst aan God.

Ophouden met werken is iets gemeenschappelijks

Een heel verrassend aspect hierbij is dat iedereen ook moet leren ophouden met werken! Bij het begin, maar ook tussentijds, klinkt , telkens opnieuw, als een streng gebod van God: “Denk eraan: “Zes dagen is het werken , maar op de zevende dag is het sabbat. Want op de zevende dag rustte God en herademde hij. Hoe boeiend en geëngageerd het werk ook is, het is nodig om regelmatig te onderbreken. En dit sabbateren, dit ophouden met werken is iets gemeenschappelijks. Samen vrij zijn, samen herademen, samen dankbaar zijn. Dat vraagt afspraken, discipline en regelmaat. Als individualisten in deze postmoderne tijd vinden wij dit vreemd. Kan ik niet beter individueel rusten, wanneer het mij past?

De bijbel ziet het anders…

Wat een zegen als je deel uitmaakt van een groep die je uitdaagt om mee te werken, maar die je ook ondersteunt en leert om op tijd op te houden. Het boek Exodus begint met een dramatische uittocht uit een economische, militaire en politieke slavernij waarbij God bijzonder krachtig optreedt. En het boek eindigt heel bescheiden, met een groepje die samen een evenwicht vinden in werken en rusten. En bij hen komt God wonen, in die tent van samenkomst, waar de 10 richtlijnen ten leven bewaard worden en het brood gedeeld wordt met de meest kwetsbaren. Bij deze bouwers komt God inwonen.Daarom klinkt in het slotfragment: “Mozes ziet al het werk dat ze gemaakt hebben. Hij voltooit het. Hij zegent hen.”
Dit refrein horen we ook in het scheppingsverhaal:
‘God zag alles wat hij gemaakt had.
‘Voltooid heeft God zijn werk, op de zevende dag .
‘God zegende de zevende dag.’

Werken en rusten in evenwicht

Zo suggereert dit refrein dat deze vrije samenwerking van mensen een weerspiegeling vormt van dat grotere scheppende werk van God zelf. En dat grote scheppende werk is geen titanenwerk van helden en heldinnen. Het is werk dat te doen is. Werken en rusten in evenwicht. Inzet waarin de vreugde van de sabbat al te voelen is. Waarin het voltooide gezegend wordt. Ik denk dat deze verhalen voor ons, in onze burnoutsamenleving, veel inspiratie kunnen bieden.

Bekijk de video > klik hier
Wat sprak je aan? Wil je iets delen met de online community? Voeg hieronder je commentaar toe.

Ria Willems

Ria Willems

Bekijk alle berichten

2 commentaren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

  • Samen werken, maar ook samen ophouden met werken: het is een bedreigd goed in deze tijden. We kunnen niet genoeg zoeken naar mogelijkheden om samen op te houden met werken, werken, werken…

    • Onze samenleving maakt het voor vele mensen inderdaad moeilijk om samen uit te rusten. Ik denk aan een jonge vluchteling die overdag bij een slager werkt en iedere avond bijklust als fietskoerier om een spaarpotje aan te leggen zodat hij kan verhuizen. Hij heeft één flexibele rustdag per week.
      Maar ik denk ook aan iemand die jarenlang het dochtertje van een alleenstaande moeder ’s nachts opving. Zo kon de moeder haar job als opvoedster blijven uitoefenen. Vele kleine en grote gebeurtenissen uit hun leven vieren ze samen, als familie.

Abonneer u op de nieuwsbrief van Bijlichten

Schrijf nu in

* indicates required